Psoriaz (psoriasis) — xroniki, iltihabi və qeyri-infeksion bir dəri xəstəliyi olub, əsasən immun sisteminin pozulması nəticəsində yaranır. Bu xəstəlik dəridə qırmızı, qalınlaşmış və ağ qabıqlarla örtülü sahələrin əmələ gəlməsi ilə xarakterizə olunur.
Psoriazın əsas klinik əlamətləri aşağıdakılardır:
Dəri dəyişiklikləri: Qırmızı, qalınlaşmış və ağ rəngli qabıqlarla örtülmüş plaklar.
Yerləşmə sahələri: Dirsəklər, dizlər, baş dərisi və bel nahiyəsi. Bəzən bədənin digər hissələrində də müşahidə edilə bilər.
Xəstəliyin gedişi: Dalğavari xarakter daşıyır — bəzi dövrlərdə simptomlar şiddətlənə, bəzi dövrlərdə isə zəifləyə bilər.
Psoriazın dəqiq səbəbi hələ tam aydınlaşdırılmayıb, lakin aşağıdakı amillər böyük rol oynayır:
Genetik meyillilik (ailəvi psoriaz riski artırır),
İmmun sisteminin pozulması,
Stress,
İnfeksiyalar (xüsusən streptokok infeksiyaları),
Dəri zədələnmələri (cızıqlar, yanıqlar və s.),
Bəzi dərmanlar (beta-blokerlər, litium və s.).
Psoriaz müxtəlif formalarla özünü göstərə bilər:
Plak psoriazı (ən çox rast gəlinən formadır),
Guttat psoriaz (kiçik, su damcısı şəklində ləkələr),
Inverse psoriaz (dəri büküşlərində qızartı ilə müşahidə olunur),
Pustulyoz psoriaz (irinli qabarcıqlarla müşayiət olunur),
Eritrodermik psoriaz (nadir, lakin çox ciddi forması).