Öd kisəsinin iltihabı (xolesistit) nədir? Simptomlar hansılardır?
Öd kisəsi homeostaz (bədənin daxili tarazlığı) və həzm ifrazının saxlanması baxımından müxtəlif mineralların və vitaminlərin sorulmasına təsir göstərən mühüm orqandır. Qaraciyərin aşağı-arxa bölgəsində yerləşən bu quruluş təxminən 10 sm uzunluğundadır və bir növ kisə rolunu oynayır. Onun əsas vəzifəsi qaraciyərdə istehsal olunan ödün saxlanmasıdır. Öd, həzmə kömək edən və xüsusilə yağların həzmini asanlaşdıran qələvi olan mayeləri ehtiva edir. Öd mayesinin pH dəyəri və tərkibindəki maddələrin nisbəti müəyyən sərhədlər daxilində olduğu müddətcə insan sağlam həzm funksiyasını yerinə yetirə bilər. Bu nisbətlər anormal dəyişikliklərdə olduqda, xəstəliklər meydana gəlir. Bunların arasında ən çox rast gəlinən xəstəliklər öd kisəsinin iltihabıdır, yəni xolesistitdir.
Öd kisəsi niyə iltihablanır?
Öd kisəsi anbar funksiyasını yerinə yetirdiyi üçün tərkibindəki sirri müəyyən aralıqlarla onikibarmaq bağırsağa buraxmalıdır. Öd ifrazı kistik kanal vasitəsilə onikibarmaq bağırsağa ötürülür. Öd kisəsi iltihabının ən çox görülən səbəbi öd kisəsində daşların əmələ gəlməsidir. Xolelitiaz olaraq adlandırılan öd daşı əmələ gəlməsi vəziyyətində, daşlar səbəbiylə kist kanalında tıxanma meydana gəlir. Normal şəraitdə öd ifrazının məzmunu dəyişdikdə ifrazat palçığa bənzər bir quruluş əldə edə və ölçüləri millimetrdən santimetrə qədər dəyişən daşlar əmələ gətirə bilər. Kanalı bağlayan bu daşlar ifrazatın öd yollarında yığılmasına səbəb olur. Bir müddət sonra öd tıxanıb şişə bilər; hətta inkişaf etmiş hallarda partlayış səviyyəsinə çata bilər.
Öd kisəsi iltihabının qarşısını almaq mümkündürmü?
Həzm sistemi ilə birbaşa və ya dolayı yolla əlaqəli xəstəliklərin qarşısını almaq üçün ilk məqsəd həyat tərzini dəyişmək olmalıdır. Bədənin daxili tarazlığını qorumaq üçün fərdlərin sağlam çəki hədəfi daxilində qalması vacibdir. Kəskin xolesistit diaqnozu qoyulmamaq və sağlam bir həyat sürmək üçün normal xolesterol səviyyəsinə sahib olmaq vacibdir. Ona görə də öd kisəsi və digər həzm problemlərinin qarşısını almaq üçün xolesterin səviyyəsi normal səviyyədə saxlanılmalı, lazım olduqda həkim nəzarəti altında dərman müalicəsi başlanmalıdır. Vakaların müalicəsindən əvvəl edilməsi lazım olan bir çox şey eyni zamanda xəstəliyə tutulmamaq üçün alınacaq tədbirlərdir.